Harke Keegstra, oprichting van de Gemeentegiro Amsterdam Bron: familiearchief Keegstra
Harke Keegstra, oprichting van de Gemeentegiro Amsterdam Bron: familiearchief Keegstra

Het verhaal van de Gemeentegiro Amsterdam (GGA) begint ontegenzeggelijk bij Harke Keegstra, de oprichter, drijvende kracht en eerste directeur van de Gemeentegiro. Hij was een Fries, die net als velen in het begin van de 20e eeuw naar Amsterdam trok. Daar ging hij, met zijn achtergrond als rijksbelastinginspecteur, bij de financiële dienst in Amsterdam werken. Zie ook dit korte artikel en ons uitgebreider portret over Keegstra, zoals dat vorig jaar werd gepubliceerd in het boek 200 jaar Ambtenaren.

Tijdens zijn werk viel het Keegstra op dat de inningen van gelden van gemeentelijke diensten nog wel een stuk efficiënter zou kunnen, bijvoorbeeld door het opzetten van een gemeentegiro. Er volgden enige studiereizen naar Duitse steden (Dresden, Hamburg) en geleidelijk aan kreeg de oprichting van de Gemeentegiro vorm.

Na een eerste periode met gebruik door bedrijven werd de gemeentegiro ook opengesteld voor het publiek. De ambtenaren van Amsterdam kregen ‘ambtshalve’ een rekening waar hun salaris op werd gestort. En zo ging het balletje geleidelijk aan rollen en werd de Gemeentegiro Amsterdam een bron innovatie in het betalingsverkeer. Eén van die innovaties was het gebruik van fotografie voor het efficiënter verwerken van betaalopdrachten.

Let wel: niet alles was goud wat er blonk. In later jaren bleek de centrale inning van gas-  water-  en lichtgelden eigenlijk helemaal niet zoveel efficiënter te gaan. Ook een zogeheten ‘gegarandeerd girobiljet’ -dat kon functioneren als een bank-biljet- was een innovatie die voor De Nederlandsche Bank nét even een brug te ver ging.

De innovatieve kracht van de Gemeentegiro bleef tot op het laatst een duidelijke signatuur. In 1976, enige jaren voor de fusie met Postcheque- en Girodienst, introduceerde de GGA als eerste in Nederland de online-geldautomaat en de bijbehorende magneetstrippas met PIN voor het brede publiek.